fundamenty

Stopy i ławy w ABC

Moduł do szybkiego projektowania fundamentów bezpośrednich zgodnie z Eurokodami w programach ABC firmy PRO-SOFT.

W celu zapoznania się z możliwościami modułu można obejrzeć wideo lub go zainstalować. Przed zakupem działa w trybie DEMO, gdzie nie można zmieniać parametrów podłoża. Szczegółowy opis działania zawarty jest w instrukcji.

Zakup

Cena 800,- zł netto za licencję wieczystą, na fakturze kwota będzie powiększona o podatek VAT w wysokości 23%.

Wymagana jest aktualizacja programu ABC do wersji minimum 6.23 zgodnie z cennikiem. Moduł działa w systemach operacyjnych Microsoft Windows w wersji 7, 8, 10 i 11. Do pobrania, aktualizacji oraz autoryzacji modułu wymagane jest połączenie z siecią.

Jeden zakup dotyczy jednej licencji (jednego klucza USB lub jednego użytkownika) i jest niezależny od ilości programów. Kupując więcej niż jedną licencję otrzymuje się upusty: drugi i trzeci egzemplarz - 40%, czwarty i dalsze egzemplarze - 60%.

Zakupy w formie grupowej prowadzi firma TINSERWIS, gdzie można uzyskać maksymalnie 50% rabatu. Istnieje możliwość dzierżawy modułu razem z programami ABC. W celu zakupu i dzierżawy prosimy o kontakt.

Instalacja

Plik instalacyjny pobieramy w zależności od tego, jaki program ABC posiadamy na kluczu USB.

W przypadku posiadania kilku kluczy USB, moduł instalujemy kilka razy w lokalizacji programu ABC.

Wybieramy jeden z poniższych linków, aby rozpocząć pobieranie:

Moduł instalujemy w lokalizacji programu ABC w folderze EXE (np. C:\ABC6\EXE).

Spis zmian oraz poprzednie wersje są dostępne w serwisie GitHub.

Moduł podlega ochronie prawa autorskiego bez udzielania jakiejkolwiek gwarancji.
Jest sprzedawany jako narzędzie do wsparcia zarobkowego procesu projektowego.
Jest dostarczany "taki jaki jest" i nie ma gwarancji, że jest wolny od błędów pomimo
dołożenia wszelkich starań. Autor modułu nie ponosi odpowiedzialności za skutki powstałe
w wyniku nieumiejętnego posługiwania się oprogramowaniem, w tym związane z utratą
danych. Instalujący dobrowolnie wyraża zgodę na powyższe warunki licencyjne oraz
na przetwarzanie udostępnionych danych osobowych w celu obsługi zakupu licencji.

Wideo

Instrukcja

Podczas korzystania z modułu, można uzyskać wskazówki dotyczące danej funkcji po najechaniu na opis kursorem myszy. Jednostki, w jakich podane są wartości są po lewej stronie każdego pola. Wartości można zmieniać, wpisując na klawiaturze i zatwierdzając klawiszem Enter, klikając na znaki góra-dół po prawej stronie pola lub wciskając klawisze strzałek ↑-↓ na klawiaturze.

Uruchomienie

Moduł można uruchomić samodzielnie w trybie kalkulatora. W tym celu należy uruchomić skrót z pulpitu albo odpowiedni plik stopa.exe lub lawa.exe z lokalizacji instalacji (np. C:\ABC6\EXE). Pierwsze uruchomienie należy wykonać z poziomu programu ABC.

W każdym typie zadania, w którym wprowadzono podpory węzłowe lub typu Słup można zaprojektować stopę fundamentową. W programach ABC dla podpór typu Ściana można zaprojektować ławę fundamentową. W wynikach zadania w menu Wymiar dostępne są opcje Projektowanie stopy oraz Projektowanie ławy. W przypadku, gdy ta możliwość nie jest dostępna trzeba zaktualizować program ABC do wersji 6.23, włączyć pełny zakres menu w ABC przyciskiem “M” lub wybrać z menu opcję Pokaż → Wybór wymiarowania.

Obciążenia

Po uruchomieniu pokaże się pytanie o obciążenia. W przypadku wariantu będzie można zmienić mnożnik obciążenia, podpowiadany z opisu obciążeń przyjmowanych do obwiedni. Obwiednia generalnie będzie obliczana jako Automat EN, chyba, że są zdefiniowane własne kombinacje wg PN-EN, to wtedy będzie można je wybrać. Jeśli projektowanie fundamentów było poprzedzone wymiarowaniem żelbetu, to nie będzie pytania o obciążenia, ponieważ fundamenty będą projektowane na te same obciążenia co użyte w żelbecie. Jest również możliwość dodania ciężaru własnego ścian i słupów do obciążeń po włączeniu opcji Dodaj ciężar ściany. Przycisk Usuń usuwa wcześniej zadane miejsca.

Wybór miejsca

Po zatwierdzeniu obciążeń plansza zostanie zamknięta i pokaże się rysunek modelu. W przypadku opcji Projektowanie stopy pojawią się podpory skupione (słupy) z zaznaczonym miejscem o największej reakcji pionowej, należy wybrać projektowane miejsce. W przypadku opcji Projektowanie ławy pojawią się podpory liniowe typu Ściana, należy wybrać dwa skrajne węzły projektowanego miejsca. Istnieje możliwość dodania długości ściany. Jej dodanie rozkłada obciążenie na większej długości.

Podłoże

W oknie można zdefiniować Głębokość posadowienia, którą należy liczyć od najniższego poziomu naziomu. W celu uwzględnienia sił wyporu spowodowanych wodą gruntową należy określić Poziom wody gruntowej.

Opcja Sprawdź podłoże na innej głębokości służy do uwzględnienia sytuacji, gdy warstwa o niższych parametrach geotechnicznych zalega na głębokości mniejszej niż 2B poniżej poziomu posadowienia fundamentu według metody fundamentu zastępczego normy PN-81 B-03020. Należy zdefiniować, na jakiej głębokości od naziomu znajduje się strop warstwy gruntu oraz jaki jest rodzaj gruntu bezpośrednio pod podstawą fundamentu. Parametr ten służy do ustalenia zasięgu poszerzania podstawy fundamentu zastępczego. Po zatwierdzeniu przyciskiem OK sprawdzenie podłoża odbywa się na nowej głębokości. W celu sprawdzenia kolejnej warstwy gruntu, można skopiować listę z wynikami Do schowka lub Do Worda i wprowadzić nową głębokość oraz parametry geotechniczne.

W celu definicji podłoża należy podać charakterystyczne wartości parametrów geotechnicznych na podstawie badań geologicznych gruntu lub z normowych tablic. Przycisk Metoda B normy PN-81 B-03020 umożliwia wprowadzenie parametrów geotechnicznych na podstawie zależności korelacyjnych z normy PN-81 B-03020 oraz zalecane dopuszczalne naprężenia według tabeli 12-2 książki Zarys geotechniki Zenona Wiłuna. Po wyborze z menu rodzaju gruntu należy podać jego charakterystyczny parametr jak: stopień zagęszczenia i wilgotność (grunty niespoiste) lub stopień plastyczności i typ konsolidacji (grunty spoiste). Po zatwierdzeniu przyciskiem OK wartości parametrów w oknie Podłoże są aktualizowane oraz blokowane. W celu ich zmiany należy odznaczyć opcję Metoda B normy PN-81 B-03020.

W celu sprawdzenia warunku naprężeń krawędziowych należy włączyć i podać Dopuszczalne naprężenia. W celu sprawdzenia osiadania należy włączyć Sprawdź osiadanie i podać M0, edometryczny moduł ściśliwości pierwotnej gruntu. Graniczna wartość osiadania oraz Graniczna wartość różnicy osiadań definiowana jest w oknie Ustawienia.

Przycisk Budowla wysoka lub hala z suwnicą zmienia parametry wymiarowania nie dopuszczając, aby siła wypadkowa wychodziła poza rdzeń podstawy oraz aby nie było za dużej dysproporcji pomiędzy minimalnymi i maksymalnymi naprężeniami krawędziowymi.

Projektowanie

Po wprowadzeniu danych na pierwszej planszy można przyciskiem OK przejść do planszy głównej modułu. Na niej przeprowadzane jest całe projektowanie. Składa się z opisanych poniżej elementów.

Ramka z danymi po lewej stronie, gdzie podobnie jak na pierwszej planszy należy podać wartości, tym razem dotyczące przyjętych wymiarów, materiałów, otuliny oraz zbrojenia. Kierunek X i Y jest zgodny z układem osi przyjętym w programach ABC. Opis można dowolnie modyfikować, domyślnie wpisany jest numer węzła. Zaznaczenie opcji Okrągła pozwala na projektowanie niezbrojonych, pionowo obciążonych stóp o podstawie kołowej o promieniu R według normy PN-81 B-03020, gdzie przyjmuje się B = L = 1,77 R. Przycisk Obróć umożliwia obracanie stopy o 90 stopni, podmieniana jest wartość X z Y. Wysokość fundamentu to wartość od poziomu posadowienia (głębokości wykopu) w górę. Przycisk Centruj umożliwia zerowanie mimośrodów, czyli centralne ustawienie środka słupa względem środka fundamentu. Ponowne wciśnięcie przywraca wartości przed centrowaniem. W celu policzenia ławy jako fundamentu pasmowego o nieskończonej długości należy odznaczyć opcję Długość. Wymiary słupa, ściany oraz dane fundamentu są pobierane z opisu podpory z wyjątkiem słupów okrągłych. Aby je zadać, należy zaznaczyć opcję Okrągły. W innych przypadkach są przyjmowane wartości domyślne.

Ramka z wynikami u dołu, która aktualizuje się po zmianie wartości parametrów lub po naciśnięciu przycisku Oblicz. Każda linijka zawiera opis sprawdzanego warunku, wzór oraz stopień wytężenia podany w procentach. W przypadku, gdy któryś warunek nie jest spełniony, kolor tekstu zmienia się na czerwony. Nie są również pokazywane sprawdzenia wyników o zerowym wytężeniu. Zachowanie to można zmienić w oknie Ustawienia. W przypadku wymiarowania na obwiednię sił, na końcu każdego wzoru w nawiasie kwadratowym podany jest decydujący przypadek. Po najechaniu na niego kursorem myszy wyświetlone zostaną wartości sił pobrane z programu ABC. Nazwa przypadku oznacza wiodące obciążenie dla warunku.

Sprawdzane są następujące warunki nośności podłoża zgodnie z normą PN-EN 1997-1:

Opór pionowy podłoża (wyparcie) obliczony metodą analityczną według załącznika D.
Nośność na przesunięcie poziome (poślizg) obliczona zgodnie z punktem 6.5.3.
Sprawdzenie, czy siła wypadkowa znajduje się w rdzeniu podstawy. W przypadku większych wartości mimośrodów (> 1/6) pojawiają się naprężenia rozciągające w kontakcie grunt-fundament, czego konsekwencją jest powstanie szczeliny, tzw. odrywanie. Można dopuścić przyciskiem ODRYWANIE w przypadku, gdy obiekt budowlany nie ma wysoko umiejscowionego środka ciężkości. Zaleca się, aby były to szczególne i wyjątkowe sytuacje.
Gdy włączono opcję ODRYWANIE, to znaczy, że sprawdzany jest poszerzony rdzeń podstawy fundamentu (w przybliżeniu dwa razy większy od rdzenia właściwego). Sprawdzenie zasięgu szczeliny między podłożem i podstawą fundamentu jest przeprowadzone według normy PN-81 B-03020 (p. 2.3 c), gdzie wymagane jest, aby zasięg szczeliny był mniejszy niż połowa odległości między narożem, w którym występuje odrywanie, a prostą równoległą do osi obojętnej przeprowadzonej przez środek fundamentu.
Dopuszczalne naprężenia krawędziowe, które są porównywane z wartością graniczną podaną na pierwszej planszy modułu Podłoże.
Osiadania średnie, obliczone metodą sumowania odkształceń warstw podłoża według punktu F.1 normy. Metoda ta jest analogiczna do zalecanych zasad normy PN-81 B-03020.
Różnica osiadań, obliczona w sposób analogiczny do osiadań średnich, zamiast naprężeń średnich uwzględnia się maksymalne i minimalne. Warunek można interpretować jako ograniczenie obrotu fundamentu wywołane nierównomiernym osiadaniem naroży od mimośrodowego obciążenia.
Stosunek nacisków na podłoże, który jest zaleceniem z doświadczeń praktyki projektowej w celu ograniczenia nierównomiernego osiadania fundamentu. Sprawdzany jest poprzez porównanie ilorazu maksymalnych i minimalnych naprężeń krawędziowych z wartościami dopuszczalnymi z normy PN-93 B-03201 lub z książki dr inż. Olgierda Puły Projektowanie fundamentów bezpośrednich według Eurokodu 7.

Moduł sprawdza, czy można element można zaprojektować jako niezbrojony zgodnie z p. 12.9.3 normy PN-EN 1992-1-1. Wynik koloru pomarańczowego oznacza, że wysokość fundamentu jest mniejsza niż zalecany podwójny wysięg odsadzki.

Jeżeli nie jest spełniony warunek to zbrojenie jest wymiarowane na zginanie zgodnie z normą PN-EN 1992-1-1 w przekroju cofniętym od krawędzi na odległość 0,15 wymiaru słupa lub ściany. Podane wartości powierzchni zbrojenia wymaganego As,req oraz założonego As,prov dotyczą zbrojenia na całej długości krawędzi fundamentu. W przypadku ław fundamentowych nie uwzględniono konstrukcyjnego zbrojenia podłużnego. W przypadku stóp fundamentowych momenty gnące są wyznaczane domyślnie metodą wydzielonych wsporników prostokątnych, alternatywnie można wybrać metodę wydzielonych wsporników trapezowych w oknie Ustawienia. Przyjęto, że zbrojenie w kierunku dłuższego boku stopy jest układane dołem (kierunek Y w przypadku stopy kwadratowej).

Nośność fundamentu na przebicie (przez ścinanie) jest sprawdzana: dla stopy na obwodach kontrolnych leżących w odległości od 0,5d do 2d (co 0,1) od skraju słupa w myśl p. 6.4.2 (2) PN-EN 1992-1-1, a dla ławy w odległości 1d od skraju ściany. Odległość krytyczna podana jest w opisie warunku. W przypadku, gdy obwód kontrolny wykracza poza obręb powierzchni stopy nie zachodzi mechanizm przebicia.

Rysunek w centralnej części przedstawia geometrię fundamentu w rzucie z góry w przypadku stopy lub przekrój poprzeczny w przypadku ławy, wraz z przebiegiem i wartościami naprężeń maksymalnych i minimalnych na każdej krawędzi. Dodatkowo na rysunku jest układ osi, schematyczne zbrojenie oraz poziomy w przypadku ławy. Rysunek można przybliżać za pomocą kółka myszy oraz przesuwać trzymając lewy przycisk myszy. Przydaje się to w przypadku, gdy opisy są blisko siebie i są trudne do odczytania. Optymalne położenie rysunku w oknie najłatwiej uzyskać akceptując ponownie dowolny parametr klawiszem Enter lub przyciskiem Oblicz.

Ramka przycisków po prawej stronie zawierająca następujące funkcje:

Przycisk Oblicz aktualizuje rysunek i część z wynikami dla zadanych wartości.
Przycisk Dobierz w sposób iteracyjny szuka geometrii fundamentu, która spełnia wszystkie warunki sprawdzenia podłoża (nie dopuszcza odrywania). Jako kryterium optymalnej geometrii przyjęto najmniejszą powierzchnię podstawy. W przypadku stopy fundamentowej maksymalną proporcję długości do szerokości można zmienić w oknie Ustawienia. Obliczenia są przeprowadzane w tle i przy obwiedni sił, dużych wartościach sił lub słabym podłożu mogą trwać dłuższą chwilę.
Przycisk Podłoże otwiera ponownie wcześniej opisane okno Podłoże.
Przycisk Obciążenia otwiera okno z wartościami obliczeniowych sił skupionych i rozłożonych. Po włączeniu opcji Własne wszystkie wartości obciążeń można dowolnie modyfikować oraz można wybrać wariant z obwiedni sił. Przycisk Zeruj zeruje wszystkie obciążenia. Ponowne wciśnięcie przywraca wartości przed zerowaniem. Przycisk Y ⟺ Z zamienia wartości sił w kierunku Y z wartościami w kierunku Z. Można go użyć w zadaniach, w których oś pionowa to Y (domyślnie Z w górę).
Przycisk Ustawienia zawiera dodatkowe opcje obliczeniowe oraz konfigurację wartości parametrów takich jak dane materiałowe i częściowe współczynniki bezpieczeństwa (które można przywrócić do wartości normowych przyciskiem NA.2). W dodatkowych opcjach obliczeniowych można wybrać, czy podłoże sprawdzane jest w warunkach pracy z odpływem czy bez odpływu. W przypadku wybrania opcji bez odpływu należy podać wartość wytrzymałości gruntu na ścinanie. Metoda wydzielonych wsporników dotyczy sposobu wyznaczania momentów gnących do wymiarowania zbrojenia stopy. Włączenie opcji Pokazuj sprawdzenie zerowych warunków i minimalne zbrojenie powoduje, że w ramce z wynikami są pokazywane również warunki, gdy stopień wytężenia wynosi 0% oraz sprawia, że fundament jest liczony jako żelbetowy. Osiadanie jest porównywane z wartością podaną w Graniczna wartość osiadania. Różnica osiadań jest porównywana z wartością podaną w Graniczna wartość różnicy osiadań. Maksymalna proporcja L:B w "Dobierz" służy do wybrania maksymalnej proporcji długości do szerokości stopy fundamentowej szukanej funkcją Dobierz. Wybranie 1:1 sprawia, że stopa w rzucie jest kwadratowa. Przycisk Folder pozwala określić domyślny folder do wczytywania i zapisywania plików.
Przycisk Wczytaj umożliwia otwarcie pliku zadania z końcówką .STO w celu wczytania wcześniej zapisanych danych.
Przycisk Zapisz pozwala na zapisanie danych do pliku z końcówką .STO w wybranej lokalizacji na dysku.
Przycisk Do schowka kopiuje listę z notką obliczeniową do schowka. Po zamknięciu modułu schowek zostaje wyczyszczony.
Przycisk Do Worda otwiera nowy dokument zawierający notkę obliczeniową z rysunkiem Ponowne naciśnięcie przycisku powoduje dopisanie wyników do otwartego dokumentu. W przypadku posiadania innego pakietu niż Microsoft Office, jest tworzony i otwierany nowy plik Nazwa_zadania.STO.DOCX w lokalizacji zadania.
Przycisk Aktualizuj sprawdza, czy jest uruchomiona aktualna wersja modułu oraz w razie potrzeby umożliwia pobranie i aktualizację do najnowszej wersji. Plik instalacyjny jest pobierany w tle, trzeba poczekać na jego pobranie. Następnie moduł jest wyłączany i uruchamia się instalacja. Zaleca się zamknięcie programu ABC przed instalacją.
Przycisk Zamknij zapisuje wyniki i zamyka moduł, skąd można przejść do wyboru kolejnego miejsca. W przypadku stóp fundamentowych miejsca zaprojektowane będą opisane Stopa, a podpowiadane będzie kolejne miejsce z największą reakcją pionową.
Przełączanie opcji Zawsze na wierzchu powoduje przypięcie lub odpięcie modułu ponad innymi oknami.
Zaznaczenie opcji Domyślne powoduje, że po zamknięciu modułu bieżące ustawienia zostają zapisane jako domyślne do wymiarowania kolejnych miejsc.

Kontakt

Wszelkie sugestie i ewentualne błędy w programie można zgłaszać poprzez e-mail lub serwis GitHub.

PKPKBUD Paweł Kowalski Projektowanie Konstrukcji Budowlanych
NIP: 2220810920, REGON: 522155974

tel. 603 088 626
e-mail: pkpkbud@gmail.com